Innowacyjne rozwiązania w filtracji ścieków, instalacja fotowoltaiczna oraz działania wspierające bioróżnorodność to najnowsze zmiany wdrożone przez Zakład Utylizacyjny w Gdańsku. Wszystkie wpisują się w strategię zrównoważonego rozwoju i gospodarowania zasobami.
Podstawowym obszarem działalności gdańskiego Zakładu Utylizacyjnego (ZUT) jest bezpieczne i nowoczesne zagospodarowywanie odpadów komunalnych przede wszystkim mieszkańców Gdańska. To właśnie ta funkcja stanowi główny kierunek inwestycji realizowanych przez spółkę. Równolegle prowadzone są działania wspierające funkcjonowanie infrastruktury zakładu, między innymi w zakresie poprawy efektywności energetycznej oraz modernizacji gospodarki wodno-ściekowej.
Nowa technologia filtracji ścieków
Działająca na terenie ZUT podczyszczalnia ścieków wykorzystywała do tej pory filtry piaskowe. Był to branżowy standard w oczyszczaniu mechanicznym, zarówno w sedymentacji, jak i filtracji wstępnej. Od czerwca br. zastąpiono tradycyjne filtry nowoczesnym materiałem o znacznie większej skuteczności – AFM® (Activated Filter Media), wykonanym z recyklowanych butelek szklanych, głównie zielonych i brązowych.
Korzyści z zastosowania technologii AFM:
- filtracja cząstek do poziomu 1 mikrona (dotychczas: 50 mikronów),
- ograniczenie rozwoju bakterii dzięki naturalnym właściwościom samosterylizacyjnym,
- wydłużona żywotność złoża – brak konieczności wymiany co 2–3 lata,
- eliminacja odpadu w postaci zużytego piasku, który wcześniej trafiał na składowisko,
- poprawa efektywności oczyszczania ścieków przy jednoczesnym zmniejszeniu wpływu na środowisko.
Technologia jest obecnie testowana w zakładzie, a dotychczasowe wyniki potwierdzają jej skuteczność.
Energia ze słońca
Na dachu hermetycznej kompostowni zamontowano 1098 paneli fotowoltaicznych o łącznej mocy 499,59 kWp. Inwestycja ma charakter prosumencki – energia będzie wykorzystywana głównie na potrzeby własne zakładu, a nadwyżki trafią do lokalnej sieci energetycznej.
Zakład szacuje, że roczna produkcja energii elektrycznej wyniesie od 400 do 450 MWh, co odpowiada zapotrzebowaniu na energię elektryczną ponad 200 gospodarstw domowych. Przełoży się to także na redukcję emisji dwutlenku węgla na poziomie 260–293 ton rocznie – tyle, ile pochłania nawet 13 000 drzew.
Inwestycja pozwoli na realne ograniczenie zapotrzebowania zakładu na energię z zewnętrznych źródeł i jednocześnie przyczyni się do poprawy jego ogólnej efektywności energetycznej.
Tereny rekultywowane bez koszenia – dla bioróżnorodności
Od tego roku ZUT zrezygnował z koszenia trawy na terenach zielonych, w tym na zrekultywowanych kwaterach składowania. To element nowej praktyki, mającej na celu wsparcie lokalnych ekosystemów.
Działanie to przynosi szereg korzystnych efektów środowiskowych i organizacyjnych. Przede wszystkim poprawia mikroretencję i zdolność gleby do zatrzymywania wody, wspierając naturalne procesy retencyjne. Zmiana sprzyja także wzrostowi bioróżnorodności – obserwuje się zwiększoną obecność różnych gatunków owadów, ptaków i roślin. Dodatkowo ogranicza emisję spalin i hałasu związanych z pracą sprzętu pielęgnacyjnego oraz przyczynia się do obniżenia kosztów eksploatacyjnych zakładu.
Wdrożone rozwiązania to elementy szerszej strategii transformacji zakładu w nowoczesne centrum przetwarzania odpadów, działające zgodnie z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym i zrównoważonego rozwoju.
