Pod koniec września minęło 6 miesięcy od ogłoszenia programu REDU – redukujemy zapachy z Szadółek. W tym czasie, dzięki konsekwentnemu działaniu, zrealizowaliśmy zapowiadane czynności: naprawiono system odgazowania, zmodernizowano gospodarkę wodno-ściekową, a także wymieniono złoże biofiltra. W wyniku zmian organizacyjnych zatrudniono technologa czuwającego nad procesem kompostowania oraz specjalistę odpowiedzialnego za monitoring zapachowy. Przed nami realizacja pozostałych kroków programu.
.
– Najważniejszą kwestią dla naszego zakładu jest realizacja programu redukcji emisji zapachów. Trzymamy się założonego planu i konsekwentnie realizujemy jego poszczególne punkty. Z założenia program składa się z czynności wykonywanych w sposób ciągły Dlatego nie wskazujemy konkretnego terminu, zakończenia akcji. Cały czas angażujemy się, by te uciążliwości minimalizować
mówi Grzegorz Orzeszko, prezes Zakładu Utylizacyjnego.
Jakie elementy technologiczne programu zrealizowano?
Kiedy w marcu 2022 roku ogłoszono program REDU, określono w nim zakres organizacyjny i technologiczny. Po ponad pół roku konsekwentnych działań w ramach programu udało się zmniejszyć ryzyka techniczne i poprawić efektywność technologiczną.
W sierpniu zakończyły się wszystkie etapy prac w ramach modernizacji systemu odgazowania. Wyremontowaliśmy łącznie ponad 50 studni i położyliśmy ponad 7 km nowych rur. System odgazowania jest w sposób naturalny narażony na uszkodzenia z powodu osiadania kwatery. Dlatego w ramach programu REDU wdrożyliśmy kompleksową usługę jego serwisowania. Daje nam to możliwość na bieżąco reagować na wszelkie zmiany w nim zachodzące.
– Prowadzone przez nas działania redukują emisje gazu do atmosfery. Odzyskany gaz jest również dla nas tanim źródłem energii. Co jest szczególnie ważne w obecnej sytuacji energetycznej
dodaje Orzeszko.
Wykonaliśmy również prace w obrębie systemu gospodarki wodno – ściekowej, dzięki którym efektywniej zagospodarowane są ścieki na terenie zakładu. Kolejnym elementem programu była wymiana złoża biofiltra. Również ta czynność zakończyła się pod koniec lata. Co ważne należy pamiętać, że sama wymiana filtra nie rozwiązuje sytuacji związanej z uciążliwościami. Jest jednak częścią całego programu, w ramach którego wykonywane są czynności, które mają zredukować problem uciążliwości zapachowych.
Zmiany na podstawie wyników badań
Działania organizacyjne, które były częścią programu, miały doprowadzić do zwiększenia efektywności pracy, tak aby maksymalnie wykorzystać możliwości instalacji. Stało się tak, dzięki zatrudnieniu technologa, czyli specjalisty odpowiedzialnego za kontrolę procesu kompostowania. To między innymi dlatego w czasie wakacji nie sprzedawano kompostu, gdyż prowadzono prace nad optymalizacją procesu kompostowania. Utworzono również zakładowe laboratorium, co pozwala na przeprowadzanie własnych badań. Dzięki temu zwiększyliśmy zakresu analiz oraz skróciliśmy czas otrzymywania wyników. To przekłada się na możliwość szybkiej reakcji i poprawę prowadzenia procesów technologicznych.
Podobnym elementem programu było zatrudnienie specjalisty, który odpowiada za monitoring olfaktometryczny, czyli kontrolę zapachów na terenie zakładu. Dzięki czemu na terenie zakładu przeprowadzane są regularne pomiary olfaktometryczne, które pozwalają na bieżący monitoring odorowości operacji technologicznych prowadzonych na jego terenie. Taki monitoring pozwala przede wszystkim na określenie konkretnych miejsc oraz operacji w zakładzie, które generują zapachy, przez co możliwe jest szybkie podejmowanie działań naprawczych.
I tak w ciągu kilku miesięcy prowadzenia pomiarów, na podstawie uzyskiwanych wyników dokonano zmiany miejsca oraz godzin wykonywania poszczególnych prac generujących najwięcej substancji zapachowych. Takie działania, podejmowane na bieżąco, pozwalają na zredukowanie odczuwalności zakładu w naszym sąsiedztwie poprzez ograniczenie rozprzestrzeniania się zapachów.
REDU – czy czuć zmianę?
Ważnym elementem prowadzonych działań jest monitoring odczuwalnych uciążliwości. Gdyż celem programu było ograniczenie zapachów powstających przy prowadzonych pracach. Przypomnijmy, że codziennie rano publikowane są raporty dotyczące prowadzonych prac na terenie zakładu zestawione z aktualną sytuacją meteorologiczną. Jest to o tyle ważne, że pogoda ma szczególne znaczenie przy rozpowszechnianiu się zapachów. W ramach programu zmienił się również system zbierania danych dotyczący zgłoszeń o uciążliwościach. Został on uszczelniony, a dane są jeszcze bardziej restrykcyjnie zbierane i analizowane. Duży nacisk kładziony jest na gromadzenie zgłoszeń od pracowników zakładu tzw. „czujek”, co daje szerszy obraz sytuacji zapachowej w mieście. Co ważne zgłoszenia pozyskiwane są z kilku źródeł. Jednym są głosy mieszkańców, którzy bezpośrednio kontaktują się z zakładem. Inne źródła zgłoszeń to: raporty dzienne z portalu Trojmiasto.pl, zgłoszenia do Gdańskiego Centrum Kontaktu oraz te uzyskane z social mediów. Pomimo zaostrzenia systemu zbierania zgłoszeń, w bieżącym roku otrzymano mniej skarg dotyczących uciążliwości zapachowych niż w poprzednim.
Poniższe zestawienie porównuje liczbę zgłoszeń od mieszkańców dotyczące uciążliwości zapachowych w roku 2021 i 2022. Patrząc na wykres należy pamiętać, iż w miesiącach letnich prowadzone były intensywne prace związane z programem REDU, które mogły generować epizodyczne emisje zapachów. Wraz z rozpoczęciem jesieni pojawiły się natomiast warunki meteorologiczne charakterystyczne dla tej pory roku (takie jak duże amplitudy temperatur oraz zjawisko inwersji), które mają wpływ na odczuwanie zapachów w mieście. Na wykresie widać jednak wyraźny spadek liczby zgłoszeń. I ta tendencja spadkowa jest celem działań w ramach prowadzonego programu.
Jakie będą kolejne kroki w ramach programu REDU?
Trwają intensywne prace nad aplikacją, która umożliwi mieszkańcom zgłaszanie uciążliwości zapachowych. Zbierane za jej pośrednictwem dane będą przez zakład wykorzystane do analizy.
Przed nami również długotrwały proces zamykania kwatery. Rozpocznie się ono jeszcze w tym roku i także przyczyni się do zmniejszenia uciążliwości zapachowych, ponieważ składowane odpady zostaną docelowo przykryte szczelną membraną, warstwą ziemi i obsiane trawą oraz obsadzone krzewami.